> nieuwsbrief > 24e jg. - nr. 2/2020

Inhoud

Kaftillustratie: tekening Leo
              Vingerhoets





Mededelingen



Hernieuwen ledenbijdrage voor 2020

De jaarwisseling is ondertussen voorbij. We danken de vele leden die sindsdien spontaan hun ledenbijdrage vereffenden. Wie dit tot nog toe naliet vindt bij dit nummer andermaal eren betaalformulier. Nagaan of u wel dan niet betaald hebt leest u af op het adresetiket van dit nummer. Indien u boven uw naam een *-symbool vindt, dan is alles in orde. Ontbreekt dit *-symbool, dan wijst dit er op dat we uw bijdrage nog niet mochten boeken.  

De minimumbijdrage bleef behouden op 29 €. In ruil daarvoor verzekeren we u de stipte toezending van het nieuwe Jaarboek Jaarboek Joris van Severen – het 24e al – in de meimaand en van de vier nummers van ons kwartaalblad Nieuwsbrief Joris van Severen. Vanaf het bedrag van 35 € boeken we u met dank als steunend lid. Vereffening graag via onze rekening IBAN: BE71 0001 7058 1469 – BIC: BPOTBEB1     t.n.v. Studiecentrum Joris van Severen, Paddevijverstraat 2, 8900 Ieper.

 

Antiquariaatsaanbod: Onderstaand boekenpakket wordt te koop aangeboden voor de globale prijs van 60 €. Geïnteresseerden kunnen daartoe contact opnemen met Mevr. Mia Claessen te Turnhout via het telefoonnummer 0472 789 050.

- Zoo sprak de Leider – bundel toespraken van Joris van Severen.

- Verdinaso-programmaboekje.

- De maatschappijleer van het Verdinaso.

Van Louis Gueuning:

- Handhaaf en bouw nr. 2 van 1962.

- Positions et propositions nr 9 van 1967.

- Liber amicorum Louis Gueuning 70 van 1968: 200 exemplaren werden genummerd, dit is nr. 14 en gesigneerd.

- Louis Gueuning: Petit Testament d’un éducateur 1971.

- Louis Gueuning: Joris van Severen écrits et discours, delen I - II - III – IV, gesigneerd.

- Louis Gueuning: Oeuvres poétiques 1970, gesigneerd.

 

Inhoud Jaarboek 24 ‘(2020) Joris van Severen

 

Enkele krachtlijnen in het denken van Joris van Severen

            Maurits Cailliau

Het Nationaal Verbond ‘GGG’ (Noordelijke Nederlanden) en het Verdinaso (Zuidelijke Nederlanden – Een vergelijking

            Henk Tijssen

Hans de Goeij. Studentenleider, katholiek revolutionair en Dinaso

            Ruud Bruijns

Joris van Severen in de ogen van ‘The Catholic Herald’

            Ruud Bruijns

Joris van Severen en Pierre Nohomb

            Ruud Bruijns

De briefwisseling tussen Joris van Severen en Ward Hermans

            Gui van Gorp en Maurits Cailliau

Op zoek naar de wortels van de Joris van Severen Orde

            Jef Werkers

Verhaal gedaan door Jules de Cock, nopens zijn aanhouding, de moordpartij van Abbeville, enz.

            Jules de Cock

Gedicht: Vlaanderen – In Memoriam Joris van Severen

            Fernand Florizoone

 

 

Herdenkingen 2020 – 80 jaar later

zaterdag 16 mei 2020

jaarmis te brugge

&

ZONDAG 17 MEI 2020

GROET aAN HET GRAF

TE ABBEVILLE

 

programma

 

Jaarmis  in  de Blindekenskapel kreupelenstraat te brugge

 

Zaterdag 16 mei: 10.15 uur: Plechtige Gregoriaans gezongen H. Mis met homilie, geconcelebreerd door de E.H. Jan Tilleman en opgeluisterd door het parochiekoor Kristus Koning, ter nagedachtenis van Joris van Severen, zijn lotgenoten en al onze overledenen in de Blindekenskapel, De Blindekenskapel te Brugge herinnert aan de Slag op de Pevelenberg anno 1304 in de Franse Nederlanden, waaraan de Brugse stedelijke milities deelnamen. De kapel is gelegen in de Kreupelenstraat, een zijstraat van de Smedenstraat.

In de Kreupelenstraat is er geen parkeergelegenheid. Parkeren kan o.m. in de ondergrondse parking op ’t Zand, die zich op wandelafstand van de kapel bevindt.

 

Aansluitend volgt de Herdenking aan het Bourgoensche Cruyce

Zaterdag 16 mei: 11.30 uur: aan de toegangspoort tot het Bourgoensche Cruyce, het voormalige woonhuis van Joris van Severen in de Wollestraat te Brugge memoreert een gedenkplaat de namen van de vier Brugse slachtoffers van het Bloedbad van Abbeville. Sinds enkele jaren wordt daar door het Brugse Abbeville Comité jaarlijks een korte herdenkingsplechtigheid gehouden met volgend stramien: welkomstwoord, In Memoriam voor de vier Bruggelingen, bloemenhulde, toespraak namens het Brugse stadsbestuur, afscheidswoord, het Gebed voor het Vaderland.

De afsluitende receptie heeft voortaan plaats onmiddellijk na het einde van deze plechtigheid aan het hotel Erasmus in de Wollestraat.

 

Groet aan het graf te Abbeville

Zondag 17 mei: afspraak om 11.30 uur aan de toegang tot het kerkhof te Abbeville. Aansluitend gezamenlijk bezoek aan het graf van Joris van Severen en Jan Ryckoort, alwaar korte plechtigheid, met neerlegging van bloemen namens de Stichting Joris van Severen en het Abbeville Comité. 1940-2020: tussen beide jaartallen liggen al 80 jaren. En evenzoveel jaren al waarop elk jaar nu eens meer dan weer minder mensen zich omstreeks de datum van 20 mei rondom het dubbelgraf van Joris van Severen en Jan Ryckoort schaarden in het teken van gedenken en herdenken. Dit gebeuren vormt een ononderbroken traditie, die we hopen ook dit jaar opnieuw te kunnen bestendigen.

 

Steun en info

Wenst u op de hoogte gehouden te worden van de activiteiten van de Stichting Joris van Severen vzw, dan kunt u zich wenden tot de voorzitter Luc Seynaeve (telefoon 0475-254949 – e-adres: lucseynaeve@hotmail.com) of tot de secretaris, Paul Seynaeve, Wijngaardplein 8, 8000 Brugge, (e-post: paul.seynaeve@arbo-moeskroen.be ).

Steun in het bijzonder voor de bloemstukken op het graf te Abbeville en voor de door de Stichting ontplooide initiatieven kunt U overmaken op het rekeningnummer van de Stichting Joris van Severen: IBAN: BE29 4650 2267 2164 BIC: KREDBEBB, Izegem.

Voor het bezoek aan het graf te Abbeville op zondag 19 mei maken we gebruik van de ‘samen rijden’-formule op kosten-delende basis. Dit initiatief wordt gecoördineerd door Paul Seynaeve – tel. 0495-290318 - tot uiterlijk 15 mei. Na deze datum kunnen in deze geen bindende afspraken meer gemaakt worden.

De Stichting Joris van Severen vzw, opgericht in 1992, heeft als statutaire opdracht “de persoon en het werk van Joris van Severen in ere houden en ze aan anderen leren kennen en waarderen. Daartoe organiseert de vereniging naast godsdienstige ook andere herdenkingen, spreekbeurten, publicaties, studies of enige andere activiteit. Tot dit doel onderneemt zij allerhande initiatieven die rechtstreeks of onrechtstreeks tot de verwezenlijking van dit doel kunnen bijdragen. Zij mag daartoe alle noodzakelijke roerende of onroerende goederen bezitten of verwerven.” De Stichting stelt iedereen in de gelegenheid daadwerkelijk aan de verwezenlijking van haar initiatieven mee te werken.

De Stichting Joris van Severen nam in 2007 in onderlinge verstandhouding de taken over van de vzw Abbeville (opgericht in 1996 en ontbonden in 2007) waarvan de actieve leden toetraden tot de Stichting Joris van Severen vzw. Op die wijze werden de krachten gebundeld en blijvend tot synthese gebracht.

De doelstellingen van de voormalige vzw Abbeville, namelijk: het monument te Abbeville blijvend vrijwaren, in stand houden, en jaarlijks een bezoek aan het graf organiseren, zo dicht mogelijk bij 20 mei behoren sindsdien tot het takenpakket van de Stichting Joris van Severen.

Als voorheen blijft de Stichting Joris van Severen vzw zich uitdrukkelijk onafhankelijk van alle partijpolitiek opstellen.

Namens de Stichting Joris van Severen: Luc Seynaeve, voorzitter; Joris Declercq, ondervoorzitter; Paul Seynaeve, penningmeester; Isabelle Ryckoort, Public Relations; Maurits Cailliau, Martine Inghelbrecht, André Janssens, bestuursleden.

 

Programma onder voorbehoud van eventuele afgelasting

ten gevolge van de dan geldende Corona-maatregelen

 

het beukenbos van Huldenberg


 

in het laatste jaar van mijn humaniora

de retorica 44-45 van het onze-lieve-vrouwecollege

waren we met drie die tegelijk

én bij het geheime Verdinaso waren

én jezuïet wilden worden

hoe die twee roepingen al dan niet konden samengaan

zou op die bijblijvende dag blijken

in het beukenbos van Huldenberg

 

in het kasteel aldaar verbleef

sinds de moord op van Severen

diens opvolger graaf van Limburg struma

ik had die man van heel den oorlog

nog niet ontmoet tot op een dag

onze scoutsmaster Hendrickx

die tegelijk onze verdinasoleider was

de uitnodiging kreeg om met ons drieën

naar zijn kasteel in Huldenberg te komen

 

na meer dan zeventig jaar weet ik echt niet meer

hoeveel strofen het Wilhelmus telt

toch moesten wij na aankomst

ze in strak gelid

tot de laatste toe staan zingen

bij het verschijnen van de graaf

vergis ik mij als ik mij herinner

dat zelfs de beuken daarbij in strakke houding stonden?

 

tevoren bij het verbeiden van de graaf

waren wij verwelkomd door een kramakkelijk

grammofoontje

dat krakend de vijfde symfonie van Beethoven voortbracht

wij drieën wisten toen echt nog niet

wat ons te wachten stond

maar dat zou ons na het Wilhelmus

en het opzeggen van de zeventien provincies

(ik ken er nu nog nauwelijks een dozijn)

vlug duidelijk worden

onder de toespraak van de graaf

 

al was hij de leider van groot-Nederland

toch kende hij niet het kleinste woordje Nederlands

maar het was vooral de inhoud van zijn toespraak

die ons stoorde:

voor we zoals voorzien

trouw zwoeren aan Dinaso en zijn gedachtengoed

moesten we verzaken aan onze jezuïetenroeping

 

ineens begonnen de beukenstammen

in plaats van in houding te staan

er maar slap bij te hangen

ook wij voelden ons helemaal niet goed

en samen met onze master beraadden wij ons

dat beraad hoefde niet lang te duren

om tot het besluit te komen

zonder de graaf nog een blik te gunnen

weer de wagen in te stappen

en naar huis te rijden

 

het was ons onder die beuken van Huldenberg

voldoende duidelijk geworden

dat het volgen van de nieuwe groot-nederlandleider

onmogelijk kon samengaan met het volgen

van onze vertrouwde zaligmaker

 

lv [luc versteylen - °1927]

 

Bron: http://mailchi.mp/1c0411a83e00/jwtr5ncq9q-858481?e=4d578602ce

Luc Versteylen werd op 11 september 1927 geboren in Antwerpen. Over zijn jeugdjaren gaf hij in 2008 in de pers toe dat hij als zestienjarige lid geweest was van het Verdinaso, een autoritaire, met het fascisme verwante politieke groepering. Versteylen was naar eigen zeggen geen lid van het collaborerende deel van Verdinaso, maar wel van het 'geheime deel', dat in het verzet tegen de Duitsers stond.

http://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20110108_054

 

 

Grafrede voor Louis Gueuning,
Fakkeldrager van de XVII Provinciën
der Bourgondische Nederlanden


 

Van stroom – Schelde, Maas, en Rijn – tot stroom, tot aan de zee; van Karel de Grote (Aken) tot Joris van Severen (Abbeville aan de Somme),

herdenken wij vandaag de “Defensor Civitatis et Ordinis”, hier in Main-vault2 ten grave gedragen op ’s Konings naamfeest, 15 november.3

Leider der Franstalige leden van het Verdinaso, benoemd door Joris van Severen op 4 mei 1940, stichtte Louis Gueuning op 6 september 1940, na het bloedbad van Abbeville, de ‘Orde Joris van Severen’ en legde hij op die manier de grondslagen voor de geopolitieke “geloofsleer” van de nieuwe en toekomstige Lage Landen aan de zee, of om het met een kenmerkende Engelse benaming te zeggen: de ‘Low Countries’ (of Bene-lux-in-wording, sleutel van het Lotharingse Europese Middengebied, de “as” van Europa).

Die “geloofsleer” vatte Louis Gueuning samen ten jare 1960 in zijn “Leerstellingen” (Propositions doctrinales), die de grondslag uitmaken voor een omvorming van de huidige particratie in een gezonde democratie, met een gezagsvol hoofd en een door het volk verkozen vertegenwoordiging (Parlement): “de prins in zijn Raden, het Volk in zijn Staten”.4

Dit is nog steeds, voor het te laat zal zijn, de boodschap van deze herdenking op zaterdag, 23 november 2019.

Jopseh-E. Peeters,

Stichter (1968) en Permanent secretaris

van de Stichting Louis Gueuning

_____________________

1 Hier wordt verwezen naar Bart Van Loo, De Bourgondiërs, Aartsvaders van de Lage Landen (1369-1467), De Bezige bij, 2019. De auteur werkt momenteel aan een vervolg op dit meesterwerk op basis van “De Bourgondische Grondslagen van de Lage Landen”. Zie ook het artikel “Ik wil het vuur doorgeven” in De Morgen van 18/12/2019.

2 In dit woord (vault) hoort men duidelijk het Duitse “wald” (woud), anders gezegd: “het woud van de Romeinse krijgsheer Meo”.

3 Bedoeld is Leopold lll, de vorst die Louis Gueuning trouw heeft gediend en gesteund in zijn neutraliteitspolitiek.

Zie ook: Peeters, Joseph-E, Oraison Funèbre pour Louis Gueuning, 1971. Nieuwsbrief Joris van Severen, 23e jg., nr. 1, 2019.

4 Geniale formule als verwoord door René de La Tour du Pin in zijn Vers un ordre social chrétien, door Joris van Severen in ons taalgebied geïntroduceerd.

 

 

Geheime geschiedenissen van België


 

Joris van Severen was een ware politicus, een Vlaams idealist van 45 jaar die van 1921 tot 1929 afgevaardigde voor Roeselare was, stak zijn politieke ambities niet onder stoelen of banken. Hij was een aanhanger van Maurras, fascistisch getint en antiparlementair. In oktober 1931 had hij het VERDINASO (Verbond van Dietse Nationaal-Solidaristen) opgericht; deze beweging streefde naar de vorming van een Dietse Bond die de Nederlandstalige gebieden van België en Nederland met de geconfedereerde Staten van Wallonië, Friesland en Luxemburg tot één corporatieve Staat wou verenigen.

Deze streng-disciplinaire beweging brak met het ”separatistische Flamingantisme” en bestreed het ”partijenregime”. Ze telde 5000 groen-hemden en 15.000 leden. Het Verdinaso had de fascistische enscenering overgenomen (vaandels, uniformen en massabijeenkomsten), maar inspireerde zich meer op Salazar [de autoritaire leider van Portugal – nota van de redactie] dan op Hitler. In 1935 had Van Severen te Brussel Rosenberg ontmoet, maar er bestaan geen bewijzen voor een overeenkomst van welke aard ook tussen het Verdinaso en de nazipartij.

De leider van het Verdinaso heeft meermaals zijn trouw aan Leopold III betuigd en in september 1939 opteerde hij voor de neutraliteit. Niet lang daarna, ondertekent hij in het Belgisch-Nederlands-Luxemburgse kader een manifest van neutraliteit en trouw aan de koning. Zijn handtekening komt voor naast die van hooggeplaatste personaliteiten aan (wier vaderlandsliefden niet getwijfeld wordt): baron vanden Bosch van de Academie, graaf van der Burch, T. Braun, Carton de Tournai, M. de Corte (Luik), Nobelprijswinnaar C. Heymans, L. Hommel, I. van Houtte, L. de Lichtervelde, baron P. Nothomb, C. Terlinden (Leuven) en generaal Tombeur de Tabora.

De pers van die beweging veroordeelt zowel de aanhangers van de Duitsers als die van de Geallieerden. Sinds het uitbreken van de oorlog heeft Van Severen ook alle betrekkingen met Duitsland verbroken. Hij blijft evenwel optimistisch ten overstaan van dat land: ”Ze zullen zich geen tweemaal aan dezelfde steen stoten, de les van 1914 volstaat voor hen,” schrijft hij op 17 november 1939 aan zijn vriendin R. Baes.

Na het alarm van januari 1940 schijnt hij minder gerust; hij zegt aan R. Baes: “Als België aangevallen wordt, zal ik onmiddellijk dienstnemen, niet als officier, hoewel dat mijn graad is, maar als gewoon soldaat.” Het is duidelijk dat deze leider van uiterst rechts nooit met een bezettende macht zou geheuld hebben.

___________________

Bron: Jacques de Launay, De geheime geschiedenissen van België, Byblos, Brussel, 1974, pp. 131-133.

 

 

Droogstoppels Open Brief aan Rachel Baes (1912-1983)


 

Geachte mevrouw Rachel Baes,

Wat was ik er graag bij geweest, die middag op 19 november van het jaar 1936 in een statig huis op de Molièrelaan in Ukkel. Uw onvermoeibare echtgenoot-journalist, Robert Leurquin, had een aantal prominenten uitgenodigd voor een lunch. Was ook van de partij: Joris van Severen, de katholieke leider van het fascistische Verdinaso. De man die ooit in het parlement, “La Belgique, qu‘elle crève!” (“België barst") had geroepen, maar jaren later daar toch zou op terugkomen, die droomde van de hergeboorte van een corporatistisch Boergondië, of van een hereniging van de Zeventien Provincies maar bovenal van een sterk aristocratisch leiderschap.

En U, mijn beste Rachel, was er die middag ook bij, als gastvrouw. Hing er spanning in de lucht? Eigenlijk paste U niet in het plaatje. Een fascistisch leider hoorde zich niet in te laten met een vrouw met een flamboyant karakter en artistieke ambities. In de extreemrechtse kringen van die tijd was een echte man, een macho. En een échte vrouw een braaf moederke dat veel kinderen had gebaard en 's avonds de pantoffels klaarzette voor manlief die afgepeigerd thuis kwam van zijn strijd tegen he parlementarisme, de decadentie, de roden, de democratie...

U was vierentwintig. Van Severen tweeënveertig. U was door uw vader opgeleid tot kunstschilder en U schilderde een aantal niet onver-dienstelijke portretten en bloemstukken. Van Severen was dé charismatische leider van het moment met een onberispelijk, aristocratisch imago maar achter de schermen eigenlijk een ordinaire hoerenloper. Maar dat wist u op 19 november 1936 natuurlijk nog niet. U was meteen onder de indruk van zijn verschijning: “Ik stelde mij de ‘chef’ van het Verdinaso groot voor, arrogant, onbehouwen, iemand die naast zijn schoenen loopt van eigenwaan: maar groot was mijn verbazing toen hij de salon binnenkwam. lk heb onmiddellijk beseft dat een man totaal van zijn reputatie kan verschillen". En ook Van Severen was diep onder de indruk, de vonken moeten tijdens die lunch al meteen zijn overgeslaan want ‘le dictateur de la Flandre’ zal haar later schrijven: "Het is lang geleden dat ik een degelijke ervaring heb mogen ondergaan, zoals die welke me overviel op die 19de november, toen ik u op de blauwe zitbank zag, ingepakt door het hemelse blauw van uw ogen en het vurige rood van uw jurk”…

 

Rachel Baes

 

Er volgt een passionele relatie die met hoogtepunten en diepe crises zal duren tot 1940, want in mei 1940 wordt Van Severen in Brugge gearresteerd en samen met een groep verdachten naar de kelder van een kiosk in Abbeville gebracht. Het Duitse leger rukt verder op naar Noord-Frankrijk en Franse soldaten besluiten nog snel een twintigtal arrestanten, waaronder uw grote liefde Van Severen, te executeren.

U zou tot uw dood rouwen om uw grote liefde, ‘le pauvre Georges’. “Ma vie est sans couleur” schrijft u in uw dagboek.

De rest van uw leven is een langgerekte rouwperiode van meer dan veertig jaar. Uw schilderijen tonen een donkerblauwe wereld waarin jonge, witte meisjes met of zonder hoofd zijn gestrand. In 1983 vindt een werkman u drie weken na uw overlijden in uw huis in Brugge.

Enkele dagen later zal uw lichaam worden bijgezet op de begraafplaats in Abbeville, op enkele meters van de laatste rustplaats van uw geliefde Georges.

Droogstoppel

 

Résumé

Droogstoppel écrit une lettre ouverte à Rachel Baes (1912-1983), la maitresse du chef d'un groupe fasciste Joris van Severen. Lorsque l'armée allemande envahit la Belgique en mai 1940, Joris - Georges – van Severen fut emmené à Abbeville pour y être exécuté par des soldat français. Rachel Baes pleurera cette perte pour le restant de ses jours. En 1983, elle mourut dans la plus grande solitude et fut enterrée à côté de son amant au cimetière d'Abbeville.

_________________________

Bron:  Maandblad De Vijfhoek (Brussel), december 2019, p.  9.

 

 

In Memoriam


 

Op 24 september 2019 overleed te Oostende Roger Ponjaert, geboren op 20 december 1931 en sinds jaar en dag lid van ons Studiecentrum.

Te Brasschaat overleed op 6 februari 2020 Em. Prof. Dr. Geert Thiers, geboren te Tielt op 27 juli 1942 als jongste zoon van Emiel Thiers.

 

 

Hoe een dubbeltje rollen kan


Bart Maddens

 

(…) "Moet De Wever dan nu plots een 'Joris van Severen' gaan doen?", zo klinkt de vraag binnen de N-VA. De historische verwijzing naar de "case" van Joris van Severen, de Vlaams-nationale leider van Verdinaso uit het interbellum, spreekt tot de verbeelding. Zonder twijfel is Van Severen één van de meest boeiende, en uiteraard ook controversiële figuren uit de geschiedenis van het Vlaams nationalisme: niet toevallig schreef de doctoraalstudent Geschiedenis Bart De Wever er in 2001 over, daarbij focussend op de post-oorlogse politieke erfenis van de "Grote Leider".

Van Severen was immers in de loop van zijn politieke carrière nogal "flexibel" met hoe hij het "volk'' zag, waarvan hij de belangen vertegenwoordigde, waarvoor hij een "natie" wilde bouwden (over "wat" hij wilde bouwen, een fascistische "Nieuwe Orde", gaan we hier niet verder in detail). Begonnen als klassieke anti-Belgische Vlaams-nationalist, schoof Van Severen geleidelijk aan op naar een Dietse natie (Vlaanderen, Nederland en Frans-Vlaanderen) om te eindigen in een "Bourgondisch" nationalisme, waarbij het belgicisme omarmd werd en Walen (net als Friezen en Luxemburgers) op basis van bloed en afstamming ook "Dietsers" waren in de ogen van Van Severen, zij het "geromaniseerd". Overigens lachte Van Severen binnenskamers zelf met hoe hij de oeverloze discussies rond de term "volk" tussen zijn partijgenoten handig had opgelost.

De Wever mag dan zich zo'n twintig jaar geleden verdiept hebben in het politieke gemanoeuvreer van Van Severen, hij lijkt vandaag niet bepaald klaar om een dergelijke "verbreding" van het N-VA-nationalisme te gaan doorduwen, om er een "Belgische" saus op te gieten. Het feit alleen al dat binnen N-VA naar een figuur als Van Severen wordt verwezen, om een mogelijke federale bocht straks historisch te duiden, belooft niet veel goeds.(…)”

______________________

Bron: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/01/07/bart-de-wever-redder-van-belgie/

Zie ook: Bart de Wever, ‘De schaduw van de Leider. Joris van Severen en het naoorlogs Vlaams-nationalisme’, in Jaarboek Joris van Severen 5 (2001), pp. 117-205.

 

 

Sprokkels


 

In deze rubriek verwijzen we zonder veel commentaar naar recente publicaties waarin Joris van Severen en/of het Verdinaso vermeld worden. We citeren de meest treffende passussen woordelijk zonder daarin volledigheid na te streven. We verzoeken onze lezers, met ons, uit te zien naar publicaties die voor deze rubriek 'stof' kunnen leveren en ons kopie van de betreffende passages toe te sturen.

 

Limburgse Dinaso in het verzet

(…) Gedurende de OF-periode wordt onder andere via Johannes Swinkels geprobeerd informatie los te krijgen van VNV’ers. Swinkels was immers voor de oorlog een fervent Verdinaso-lid en heeft nog zekere contacten met leidende elementen van de nieuwe orde, onder andere Theo Brauns, toen kabinetschef van de gouverneur van Limburg. (p. 119)

(…) Een sprekend voorbeeld hiervan is Johannes Swinkels, vóór de oorlog een fervent Verdinaso-adept en goed bevriend met hoogwaardigheidsbekleders binnen de Nieuwe-Orde-bewegingen, die zich tijdens de bezetting ontpopt als een geëngageerd … Ibidem, 476. 742 WOLLANTS (e.a.), ‘Russische partizanen…’, 128. 169 verzetsstrijder. Bovendien kunnen we zelfs de Communistische partij in zijn geheel als voorbeeld stellen, die in het begin van de oorlog zal oproepen aan zijn leden om zich rustig te houden omwille van het Sovjet-Duitse niet-aanvalspact. Van zodra dit pact verbroken wordt, (p. 168) (…)

_______________________

Bron: Hans Linten, Partizanen in de Zuid-Limburgse Fruitstreek, Masterproef voorgelegd aan de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte voor het behalen van de graad van Master in de Geschiedenis, UGenr, 2012-2013

 

De Vlaamse Linie

(..) In dat 11 juli-nummer [van De Vlaamse Linie] had Lode Claes (onder pseudoniem Georges Frederickx) de resultaten gepubliceerd van een enquête naar de meest belangrijke Vlaming van het moment. De namen in de top-vijf spreken voor zich: Cyriel Verschaeve op één (met bijna een kwart van de uitgebrachte stemmen), vervolgens Lodewijk Dosfel, Frans Daels, Flor Grammens en Joris van Severen. De eerste “gematigde” flamingant eindigde in de lijst op nummer tien: Frans van Cauwelaert. Het nummer lokte heel wat ziedende reacties uit en was zelfs het dominerende gespreksonderwerp op de bisschoppenconferentie van juli dat jaar.(…).

___________________

Bron: Karl Drabbe, op: https://doorbraak.be/karel-van-isacker-1913-2010-en-de-wraak-van-wikipedia/

 

Uit recensie

(…) Nothomb vu s’intéresser ensuite au Verdinaso (solidariste) de Joris van Severen, le chef nationaliste flamand. Il intervient entonnement pour tenter de faire libérer celui-ci en mai 1940. On se souvient que malgré la décision de le relâcher Van Severen sera maintenu en prison et assassiné par des soldats français à Abbeville pendant l’exode. S’ abstenant de toute actions politique pendant l’occupation de la Belgique. (…)

___________________

Bron: Présent, Franse krant, 2 november 2019. Recensie boek Lionel Baland over Pierre Nothomb, door Francis Bergeron.

 

Dinaso’s in het verzet (2)

Er was ook een fascistische verzetsorganisatie

‘Je mag je daar niet op blindstaren, maar inderdaad, dat was het kleine Nationaal Legioen van Paul Hoornaert. Hij overlijdt uiteindelijk in 1944 in een concentratiekamp. Opgericht in 1922 was zijn beweging de eerste fascistische groepering in België, voornamelijk Franstalig, antisemitisch, royalistisch en belgicistisch.

Oké, maar een groot deel van het georganiseerde verzet werd gevormd door belgicistische, rechtse en later Leopoldistische krachten. Geen grote democraten. De Nationale Koninklijke Beweging was toch een van de eerste verzetsgroepen van het land?

‘De NKB ontstaat in Aarschot, uit een afdeling van Rex-Vlaanderen en gaat pas in de zomer van 1941 echt ondergronds. Een jaar eerder ziet de Witte Brigade-Fidelio van de liberaal Marcel Louette al het licht tijdens een vergadering van de Jonge Geuzenwacht. Die groep kan je bezwaarlijk rechts of ondemocratisch noemen. Eerder integendeel. Uiteraard is er ook het sterke Belgisch Legioen dat vanaf juni 1944 het Geheim Leger heet, waar zeker in de eerste fase bij de stichtende kaders een rechts-autoritair mens- en maatschappijbeeld de toon zet. Er zijn ook mensen die vanuit het Verdinaso in het verzet stapten. Hun ideaal sloot dicht aan bij de Nieuwe Orde, maar wel in een Belgisch-patriottisch kader.’

______________________

Bron: Karl Drabbe in gesprek met Koen Aerts op Doorbraak, 8 november 2019.