Driemaandelijks tijdschrift van het Studie

De jaarwisseling nadert met rasse schreden – en meteen ook het tijdstip voor het hernieuwen van de bijdragen voor 2016. Dank zij een zuinig beheer blijft het ons mogelijk om, niettegenstaande alweer gestegen druk- en portkosten, de minimumbijdrage te behouden op 29 €. In ruil daarvoor verzekeren we u andermaal de stipte toezending van het nieuwe Jaarboek Joris van Severen – het 20e al – in de meimaand en van de vier nummers van ons kwartaalblad Nieuwsbrief Joris van Severen. Vanaf het bedrag van 35 € boeken we u met dank als steunend lid. Vereffening graag via onze rekening IBAN: BE71 0001 7058 1469 – BIC: BPOTBEB1 t.n.v. Studiecentrum Joris van Severen, Paddevijverstraat 2, 8900 Ieper.

De prestigieuze uitgave is nog maar beperkt voorradig. Deze uitgave in album-formaat met DVD-bijlage waarop historische Verdinaso- en Jong-Dinaso-filmen naast beelden van een bedevaart naar de graven van Joris van Severen en Jan Ryckoort, wordt u portvrij toegezonden na overboeking van 55 € (ledenprijs) of 65 € (niet-leden) op de hierboven vermelde rekening van het Studiecentrum te Ieper.

Je vais à 14 heures rue de l’Hôpital aux bureaux d’un certain Mr. Hurlimann, un allemand représentant en grosses machines d’imprimerie allemandes. Il a été arrêté le 10 mai de l’année dernière, a été dans le kiosque d’Abbeville, a vu et a parlé assez longuement à Georges [van Severen]. C’est un nommé Marreel qui lui a “présenté” Georges dans le kiosque.

Mr. Hurlimann me dit que tout fut horrible, depuis leur entrée dans le kiosque vers minuit le 19 mai, jusqu’au moment des exécutions le 20 mai: “C’était atroce, vous ne pouvez pas vous imaginer ce que ce fut. D’abord, l’horrible promiscuité, entassée dans ce kiosque comme des harengs, les besoins par terre, sans air. Bouclés là-dedans, dans ces odeurs, nous nous donnions le mot pour rester le plus silencieux possible et ne pas éveiller le colère de nos gardiens auxquels on nous avait livrés comme une “bande d’espions dangereux, de para-chutistes, etc...”.

“Van Severen s’était fait une place ‘à croupetons’ contre la colonne centrale. Assis par terre, à côté de son ami Ryckoort, il était mé-connaissable: barbe pâle, tiré, les yeux enfoncés, mais très calme et très courageux. Tout le monde a plus ou moins dormi un peu, absolument convaincus que ce n’était qu’une très mauvaise nuit à passer et que le lendemain nous serions délivrés.

Vers le matin, réveil, pendant que d’autres bavardaient. Mr. Marreel, qui m’a parlé à un moment donné m’a dit que Van Severen se trou-vait dans le kiosque et je 1ui ai demandé de me le présenter, ce qu’il a fait.

J’ai bavardé assez longuement avec Marreel, Van Severen et Ryckoort. Van Severen était, comme nous tous, très abattu et stu-péfait des traitements qu’on nous faisait subir depuis Bruges, indigné, disant que probablement il devait avoir été la victime d’une erreur, ou du zèle d’un fonctionnaire stupide. Le jeune moine allemand était aussi près de Van Severen et celui- ci lui a même mis son manteau sur les épaules, car le pauvre moine grelottait de froid. I1 y avait aussi près de Van Severen un jeune garçon qui, je crois, était un communiste. Il semblait émerveillé du calme de Van Severen et de sa tenue et restait à ses côtés. Plus tard, aux heures où une faible lueur passait par les lucarnes, des dames de Bruges se sont approchées de notre groupe et demandèrent à Van Severen si c’était bien lui (presque méconnaissable à cause de sa barbe). Elles se joignirent à notre conversation et tous les brugeois, dont je ne con-nais pas les noms, se groupèrent assez près de l’entrée, Van Severen conservant sa place au centre, près du pilier, avec Ryckoort qui ne le quittait pas d’une semelle.

Plus tard, le bombardement terrible de la ville commença. C’était épouvantable, une panique terrible régnait dans le cave du kiosque où nous étions bouclés. Van Severen essayait de rétablir le calme, mais nous étions convaincus que notre dernière heure était arrivée; le kiosque secoué, balançant de gauche à droite comme s’il allait s’écrouler.

Cela dura des heures… puis le calme revint. Nous désespérions de voir arriver nos gardiens pour nous délivrer. Il devait être 3 ou 4 heures de l’après-midi, au juger, car nous étions sans montre, lorsque tout à coup nous voyons la porte s’ouvrir et apparaître un officier suivi d’un soldat et d’une autre personne qui réclame ‘quatre volontaires...’. Immédiatement quatre sortent, croyant à une corvée. Nous ne les voyons plus revenir. A ce moment-là j’ai vu Van Severen se lever de l’endroit près du pilier central et se diriger vers la porte, s’asseyant sur un bidon d’essence vide roulé le long du mur. Il avait les bras croisés sur la poitrine et semblait tout à coup penser profondément. Les brugeois du kiosque, son ami Ryckoort et le petit communiste ne le quittaient plus tant son calme les rassuraient.”

Wat volgt stamt vermoedelijk uit de dagboeknotities van Charles Gouzée de Harven en werd door Rachel Baes in haar dagboek overgenomen.

Comment ces hommes qui n’ont connu de Georges que le côté public pourront-ils jamais restituer l’être secret jusqu’à l’hermétisme, l’aristocrate rêveur et farouche, le cerveau bouillonnant, le cœur tendre. Peut-être Rachel et moi avons soupçonné la profondeur, la richesse et les complexités de sa vie intérieure si intense.

Avant de quitter Bruges, Rachel m’avait fait rencontrer une femme arrêtée en même temps que Georges et qui a partagé, avec sa mère assassinée sur la place tragique, le calvaire de mon ami.

Elle me narre en détail les mauvais traitements et les souffrances qu’elles endurèrent. Son tragique récit, dit en bégayant (bégaiement qui lui est resté de la frayeur qu’elle a eue) ne me sortira jamais de la mémoire. Toujours je serai hanté par la vision de Georges adossé au mur de la cave du kiosque d’Abbeville, au milieu des victimes terrifiées qui demandaient grâce, Ryckoort son ami qui sanglotait en demandant qu’on lui laisse la vie pour “ses deux petites filles”, les officiers et les soldats déchaînés qui, au hasard, empoignaient leurs victimes pour les forcer à sortir en les injuriant. Georges, là, sombre et muet, songeant farouchement les bras croisés, puis disant soudain en flamand: “il faut que cela cesse”, d’un ton résolu, poussant un long et profond soupir en remettant son vêtement dans les plis, droit, la tête haute, sortant de la cave en repoussant Ryckoort qui voulait le retenir, et escaladant, suivi de Ryckoort qui dans élan magnifique n’a pas voulu le quitter, les quelques escaliers qui le séparaient de la place. On entendit des coups de feu, et ils ne revinrent plus…

J’ai vu aussi Louis Beyaert, le vieil ami de Georges avec lequel j’ai longuement bavardé. Ah, il 1’aimait son “Joris” ce vieil original, et comme il l’a bien senti et compris.

Tout ce pèlerinage m’a bouleversé, ému, je ne pouvais m’en arracher. Georges n’a pas su combien nous l’aimions, le vénérions tous. S’il l’avait soupçonné il se serait certainement senti moins seul à certains moments de sa douloureuse vie.

Quand j’essaie de formuler ce qui constitue l’essence de la nature complexe de Georges, je me dis que c’était une délibérée et froide exaltation, jointe à une extraordinaire domination sur soi-même, et mise au service de la passion de l’Ordre, de la Justice et de l’Autorité.

Uit DE STANDAARD van 20 mei 1947

Tragischer nog dan zijn dood, is voor de nagedachtenis van Joris van Severen, het feit dat hij zo slecht begrepen is geworden, zelfs door velen van zijn vrienden en medestanders. Men heeft op zijn naam en zijn persoonlijkheid een etiket gekleefd, zonder te bedenken, dat deze geest van formaat niet te catalogeren was. Hij was geen fascist en nog veel minder een nationaalsocialist; hij was geen democraat en nog minder een reactionair. Hij was niet onder te brengen in de vele categorieën der moderne -ismen. Wèl was hij een groot Vlaming, een groot Belg, een groot Nederlander. Hij was daarenboven een fijn estheet, een politiek ziener en een levensaristocraat.

Op 23 oktober 1939 riep de toenmalige eerste minister Pierlot een aantal geschiedschrijvers en publicisten in zijn kabinet tezamen "om met hen te spreken over de internationale toestand van België". Tijdens deze vergadering was er één der aanwezigen, die onder algemene instemming hulde bracht aan de fiere vaderlandse houding van Joris van Severen.

En in de maand april 1940 stuurde hij aan koning Leopold, mede in naam van zijn volgelingen, een telegram: "Wij rekenen het ons als een eer te zijn een verbond van mannen die willen zijn en zijn, in diepe erkentelijkheid en edel-mannelijke trots, onder al uw getrouwen de getrouwsten. Rondom u staat dit verbond geschaard als een eedverbond op leven en dood."

Geplukt van het internet, met de vermelding: Ecrit par Peter dimanche, 22 mai 2011.

Vanuit Abbeville op de Somme, waar Joris van Severen, Pater Patriae, en Jan Ryckoort rusten “resurectionem exspectans”, al over deze graftombe van Louis Gueuning, Defensor Civitatis et Ordinis;

d’Abbeville sur la Somme jusqu’ au Pays Rhénan et Aix-la Chapelle (Aken) où est inhumé, depuis 814, le plus grand Empereur d’Occident, Charlemagne (Karel de Grote),

l’Aigle, symbool van het Rijk, englobe d’un regard aigu et pénétrant le Delta des trois grands fleuves d’Occident – Escaut, Meuse et Rhin par-dessus Amster-dam et par-dessus Arlon (Aarlen) – en direction de Karel de Grote en duidt met zijn scherpe snavel de richting aan: het Gemenebest der Nederlanden, Europa van West tot Oost, de Westerse Beschaving.²

Het zijn de ideeën (niet de ideologieën uitgevonden door de Franse Revolutie – 1789) die de wereld beheersen: “Les Idées ménent le monde!“.

Wat betekent het “Idee” van de Rijksgedachte en van zijn auteur Louis Gueuning? Dat “Idee” borrelt op uit de maatschappelijke, geopolitieke, historische Realiteit.³

Een Strategie, een Tactiek, een Strijd gevoerd door een minderheid (apostels, militanten, propagandisten) ten dienste van het Doel.

En wat is het Doel? Eenvoudigweg het beantwoorden, door het Volk der Nederlanden, van zijn taak of Roeping (individueel en gemeenschappelijk), dit wil zeggen het vervullen van zijn Europese Zending: Synthese en Federatie.⁴

Eerste voorwaarde: het Geloof (“Het geloof, dat is het stalen pantser van de Wil” – Joris van Severen).

Het vervolg: de Instellingen (“De Prins in zijn Raden, het Volk in zijn Staten”), geen partijenregime (op politiek vlak)!

Om het kort te maken, geen belgicistische, separatistische, wanorde zaaiende Romp-Staat!

Nooit is de Rijksgedachte van Louis Gueuning juister en vollediger beschreven geworden dan in het Liber Amicorum L.G. 70.⁵

Het “Belgium” dat is “Nederlandt, d.w.z. de “Low Countries”, van Stroom tot Stroom tot aan de Zee.⁶

Dàt is, ten eeuwige dage, de Rijksgedachte van Joris van Severen en van Louis Gueuning.

¹ “De goden (= Jupiter) slaan met verbijstering hen, die ze willen vernietigen.”

² Deze Arend troont, richting Aken, reeds sedert 1564, op het stadhuis van de Hanza-Stede (en Markizaat) Antwerpen – één der XVII Provinciën van Keizer Karel (1500-1558), naast Brabant, Vlaanderen, Luxemburg, Friesland, enz.

³ Professor Léon van der Essen (KUL) was, ten tijde van Joris van Severen, één van de wegbereiders van de Natie der Nederlanden en haar tweeduizendjarige Geschiedenis, samen met professor Emile Lousse en Burggraaf Terlinden.

⁴ Louis Gueuning, Europe de la Synthèse (5 brochures, 1960-1965) en Synthèse de l’Europe (1968).

⁶ Hugo de Schepper, Belgium dat is Nederlandt – identiteitsbesef in de Lage Landen, Breda, 2014; zie ook ‘t Pallieterke, rubriek Den Vaderlandt Ghetrouwe, 29 oktober 2015, p. 7.

In 2010 verscheen van de hand van de historicus Pieter Jan Verstraete bij de uitgeverij Aspekt te Soesterdijk in Nederland – in de reeks ‘Aspekt biografieën’ – de eerste druk van deze uitgave.

In 2015 verscheen bij dezelfde uitgever een tweede druk van dit werk. Inhoudelijk is het qua tekst (110 pp.) en illustraties identiek aan de eerste druk; enkel de ‘cover’ kreeg een nieuw uitzicht.

Bij de auteur zijn een handvol exemplaren voorradig. Bestellen kan door overboeking van 10 € + 2 € (verzending) via zijn adres op rekening IBAN: BE64 4627 2867 9152 – BIC: KREDBEBB t.n.v. P.J. Verstraete, 8500 Kortrijk.

Naar aanleiding van overlijdens krijgt ons secretariaat wel eens vaker archiefmateriaal binnen. Dit wordt dan na inventarisatie overgemaakt aan het Archief Joris van Severen binnen de Leuvense universiteitsbibliotheek. Vaak bevatten die legaten ook boeken. Voor zover het dubbele exemplaren betreft van titels die het Studiecentrum al bezit bieden we deze dan aan onze leden te koop aan. Uit de recente oogst kunnen we volgende uitgaven aanbieden:

Ø Joris van Severen, In de leer bij Joris van Severen – deel 3: De voorwaarden tot de verwezenlijking of de methode, samengelezen door André Belmans, z.j., z.p., genaaid, 127 pp, 10 €

Ø Arthur de Bruyne, Joris van Severen. Droom en Daad, Oranje Uitgaven, 1961, gebonden, 342 pp., 30 €

Ø Luc Delafortrie, Joris van Severen en de Nederlanden, Oranje Uitgaven, 1963, gebonden, 272 pp, 20 €

Ø Komitee Wakken Herdenkt, Hugo Verriest – Joris van Severen, Wakken, 1984, genaaid, 161 pp., 10 €

Ø Luc Delafortrie, Het Genootschap Joris van Severen. Dinaso-actie tijdens de bezetting, De Nederlanden, 1989, geb., 138 pp., 20 €

Ø Stichting Louis Gueuning, Liber Amicorum Louis Gueuning 70, 1968, genaaid, 231 pp., 15 €

Ø Arthur de Bruyne, De kwade jaren, deel 4, De Roerdomp 1973, gebonden, 318 pp., 20 €

Ø Jos Vinks, Van Repressie tot Egmont. 35 jaar Vlaamse strijd, De Roerdomp 1980, genaaid, 227 pp., 10 €

Alle boeken vertonen uiteraard sporen van gebruik doch zijn verder ongeschonden. De opgegeven prijzen dienen per titel verhoogd met 4 € port- en verpakkingskosten. Bestelling door overboeking op rekening IBAN: BE71 0001 7058 1469 – BIC: BPOTBEB1 t.n.v. Studiecentrum Joris van Severen, Paddevijverstraat 2, 8900 Ieper, met opgave van de gewenste titel(s).

La grande et triste erreur parfois, c'est de s'imaginer que ceux que la mort a emportés nous ont quittés.

Nous ne les voyons pas parce que le nuage obscur nous enveloppe mais eux nous voient.

Quelle consolation pour nous: les morts sont des invisibles, ce ne sont pas des absents.

Foi en cette présence réelle et ininterrompue de nos morts: c'est l'intuition claire, pénétrante que, par la mort, ils ne sont ni éteints, ni éloignés, ni même absents, mais vivants près de nous, heureux, transfigurés, et n'ayant perdu, dans ce changement glorieux, ni leur délicatesse d’âme, ni leurs qualités d’esprit et de cœur, mais ayant, au contraire, dans ces profonds sentiments, grandi de cent coudées.

La mort, pour les bons, est la montée éblouissante dans la lumière, dans la puissance et dans l'amour.

Quant à nous qui sommes là, soucieux de perpétuer encore le souvenir et d’agir encore, il nous faut apprendre, toujours, la patience et l’humilité… En ces temps d’instabilité, apprendre que nous ne pesons guère sur les événements, sauf ceux de notre sphère la plus immédiate. Apprendre à subir sans désespérer le flux quotidien des inquiétantes et sinistres nouvelles que nous envoie le monde. Apprendre que, de-ci de-là, des gens se bougent malgré tout, s’engagent dans des voies autres que celles de la violence et du mépris. Que des générosités s’organisent. Que des imaginations se mobilisent pour tenter d’inverser le cours des choses. Qu’il y a plein de forbans aux manettes mais, dans l’ombre, aussi des tas de gens qui ne demandent aucune publicité mais mènent les «bons combats» pour rendre la vie ici-bas plus vivable, plus humaine.

Que la fidélité, le bien commun et la solidarité inspirent toujours nos engagements et que ceux qui nous ont précédés éclairent notre route!

De driemaandelijkse Nieuwsbrief Joris van Severen, nu aan zijn negentiende jaargang, werd hier al vaak gesignaleerd. In de jongste aflevering wordt verslag gebracht over het zesde Colloquium Joris van Severen, dat plaatsvond op 25 oktober 2014 in het West-Vlaamse Wakken. In zijn gedegen welkomstwoord zet burgemeester mr. Koenraad Degroote enkele punten op de i. : “Van Severen is een figuur die zorgt voor controverse. Dit doordat hij evolueerde van Vlaams-nationalist naar verdediger van de neutraliteitspolitiek van Leopold III en verdediger van de Heel Nederlandse gedachte. [...] Aldus zorgt hij bij historici voor blijvende vragen en discussies. Het doorgronden daarvan – in de hoop tot klaardere conclusies te komen die misschien moeilijk te geven vallen – is de taak van historici, wetenschappelijke en academische instellingen en ook het Studiecentrum dat zijn naam draagt. Het is de bedoeling in alle objectiviteit diepgaande historische studie te verrichten en te peilen naar wat deze figuur bezielde. Dit moet kunnen gebeuren op een serene en objectieve manier zodat pro en contra aan bod kunnen komen. Kortom historisch verantwoord onderzoek, dit is wat moet kunnen. Objectieve analyses maken zonder te oordelen of te veroordelen maar ervoor te zorgen dat alle gegevens voorhanden zijn zodat uiteindelijk de ‘Tijd’ en de ‘geschiedenis’ hun werk kunnen doen en een finaal besluit kunnen trekken. Op dit vlak had ik de laatste dagen enkele onaangename ervaringen. Ik had stellig de indruk dat bepaalde media het waardeoordeel wilden overlaten o.a. aan mijzelf (die daarvoor niet geplaatst ben) terwijl sommige van die media al zelf een premisse stelde, die geen ruimte laat voor nuance. Volgens mijn bescheiden mening behoort zoiets niet tot hun taken.”

Van Severen, “personnage plus grand que nature”, dat bleek voldoende uit mijn gesprekken met Arthur de Bruyne, baron Pierre Nothomb en met mijn vriend Maarten van Nierop (Heel-Nederlandse Solidaristische Beweging). Hij was en blijft een fascinerende figuur die ook vandaag nog kan bogen op de kritiekloze verering van nieuwe aanhangers die zich daarbij al te vaak eenzijdig beperken tot één aspect van zijn wisselende, opeenvolgende opvattingen. Bewonderaar van de Grote Socialistische Oktoberrevolutie? Ja. Vlaams-nationalist? Ja. Francofiel? Ja. Modernist? Ja. (groot)-Belgicist? Ja. Fascist? Ongetwijfeld. Nationaalsocialist Neen. Antisemiet? Ja. Integer? Ja. Opportunist? Soms. Rechtlijnig? Objectief: neen; subjectief: ja. Vermoord door de schuld van het Belgische politionele apparaat? Onmiskenbaar. Etcetera enzovoorts...

Tussen haakjes. Ik herinner mij dat Eric Defoort in de jaren ‘70 een inhoudelijk haarscherpe lezing over Joris van Severen gaf in de achterzaal van een (inmiddels verdwenen) taverne aan de Frankrijklei te Antwerpen waarvan de naam mij nu ontsnapt. Je kon de oud-Dinaso’s zo uit het publiek plukken: keurig gekleed, voorname houding, bedachtzaam en hoffelijk in de formulering van hun vragen of bedenkingen. Ik heb het hen vaak horen zeggen: “De Leider drukte een blijvende stempel op zijn volgelingen, gaf hen een gevoel van eigenwaarde.” Die stempel bleek echter inhoudelijk erg oppervlakkig: na de moord op de Imperiale Staatsman door de Franse soldateska verloor zijn aanhang elk houvast, en je vindt Dinaso’s zowel in de radicale collaboratie, zeker in de Jodenjacht, als in het verzet terug. Wat er ook van zij, de man die met Tagore en Oktober dweepte, de Vlaams-nationalist die groot-Belgicist werd, de impliciete aanhanger van de leer der dubbele waarheid (en dubbele moraal...), heeft in sociaal en mentaal erg gevarieerde en uiteenlopende kringen meer invloed gehad dan doorgaans bevroed wordt – denk maar aan Cobra Christian Dotremont of Paribas Maurits Naessens.

Joris van Severen speelt een hoofdrol in het geestelijke universum van mijn vriend Hendrik Carette, medewerker aan de Nieuwsbrief en aan het Jaarboek van het Studiecentrum. Ik heb hier de degens met Hendrik gekruist over het “fascisme” en antisemitisme” van de Leider, naar aanleiding van een door De Standaard (mijns inziens terecht) geweigerde lezersbrief van zijn hand die dan (jammer genoeg) in de Nieuwsbrief van het Studiecentrum opgenomen werd. (Zie Mededelingen, nr. 141, 31 juli 2009, pp. 11-16.) Ook de fraai uitgegeven jaarboeken werden in de kijker gezet.

De meeste jaarboeken zijn nog leverbaar. Ik kijk uit naar het jaarboek 2015, waarin de referaten van het zesde colloquium opgenomen worden. Voor alle info: Studiecentrum Joris van Severen. Secretariaat: Paddevijverstraat 2, 8900 Ieper. (Henri- Floris Jespers)

Bron: Centrum voor Documentatie & Reëvaluatie Mededelingen Dertiende jaargang, nr. 245, 18 maart 2015

In deze rubriek verwijzen we zonder veel commentaar naar recente publicaties waarin Joris van Severen en/of het Verdinaso vermeld worden. We citeren de meest treffende passussen woordelijk zonder daarin volledigheid na te streven. We verzoeken onze lezers, met ons, uit te zien naar publicaties die voor deze rubriek 'stof' kunnen leveren en ons kopie van de betreffende passages toe te sturen.

“In hetzelfde nummer van 30 mei (d.i. Hooger Leven, 1936) mag Joris van Severen, de leider van het Verbond van Dietse Nationaal Solidaristen (Verdinaso), een maandenlang opengesteld forum voor meningen over de toekomst van Vlaanderen afsluiten met een pleidooi voor een hereniging van het “Dietse volk” in een “Dietse volksstaat” en een “Diets Rijk”. Een Vlaams-Waals federalisme, zo dat al tot stand zou komen, is volgens hem zonder twijfel tot mislukken gedoemd.” (p. 278)

Bron: Jos Borré, Gerard Walschap – biografie, de Bezige Bij, Antwerpen, ISBN 978 90 8542 489 5.

“(…) Le Verdinaso est un parti fondée en 1931 par Joris van Severen. L’objectif de celui-ci est de former un Etat thiois, constitué par l’association du Luxembourg, de la Belgique et des Pays-Bas, de lutter contre le système parlementaire et de créer un régime autoritaire avec à sa tête un Roi. Suite au décès de Van Severen, en mai 1940, le mouvement périclite et de nombreux membres rejoignent le VNV. A Verviers, en 1941 et alors que le Verdinaso est en pleine déliquescence, par l’intermédiaire de J. Boseret, habitant Etterbeek, Georges Romain est chargé de créer à Verviers une cellule du Verdinaso. Toutefois, le dirigeant de la section verviétoise est Fernand Goller. Une première réunion a lieu le 26 janvier 1941 et rassemble une vingtaine de personnes. Le local était situé rue de la Montaigne 18 à Verviers. Mais après quelques semaines, la section verviétoise cesse ses activités, faute de membres. D’après les déclarations de Georges Romain, le groupe verviétois n’a pas compté plus de 3 ou 4 membres personnes qui se réunissaient les unes chez les autres pour discuter. (…)”

Bron: Matthieu Simons, Rex et l’Ordre nouveau dans l’arrondissement de Verviers 1935-1945, Edition Vieux-Temps, pp 159-160. Deze gegevens omtrent het Verdinaso worden geïllustreerd met de facsimile van de uitnodigingskaart voor een vergadering op 26 januari 1941, waaruit blijkt dat onder de dubbele benaming ‘Parti de la Solidarité Nationale’ en ‘Verdinaso’ gewerkt werd.

Lize Lefaible, “‘De vrucht der ervaring rijpt niet aan jonge takken’. Een vergelijking van de oorlogsdagboeken van Virginie Loveling en Joris Van Severen”, in: Interférences littéraires/Literaire interferenties, mei 2013, pp. 123-135. KULeuven – Faculteit Letteren Blijde-Inkomststraat 21 – Bus 3331, 3000 Leuven.

“Het schijnt, dat bij het kiezen van de naam [van de NSB] de gedachte is geopperd de Beweging Nationaal-“Solidaristisch” te noemen in plaats van “Socialistisch”, dat men deze gedachte echter liet vallen, omdat er toen juist een kleine, later verdwenen groep onder deze naam ontstond.”

Bron: Lou Heynens De oorlogsgouverneur van Limburg. Maximiliaan graaf de Marchant et d’Ansembourg, Aspekt, 2015, p. 74 (citaat uit een nota van d’Ansembourg, geschreven na het einde van de oorlog).

ABBEVILLE Mortelle, cette visite!

”Autre sépulture liée à la guerre: celles de Joris van Severen et de l’artiste Rachel Baes (1912-1983), enterrée à son côté. Van Severen était un homme politique belge, idéologue du nationalisme flamand, fondateur du mouvement Le Verdinaso, considéré comme d’engeance fasciste. Il fut exécuté au kiosque à musique d’Abbeville, en mai 1940, soupçonné d’espionner pour le compte des Allemands. Sa compagne, Rachel Baes, est un peintre brugeois surréaliste, qui a publié un livre sur Joris van Severen, Van Severen, une âme, et a obtenu d’être inhumée avec lui dans le cimetière de la Chapelle. ”

"Ik vind hem erg sympathiek, 'onze' Georges: intelligente heersersblik, fijne manieren, verbluffende belezenheid en - alsof dit het summum der cultuurdistinctie gold - hij interesseert zich zelfs voor heraldiek!”

Georges, mijn vriend, heb ik hem eens gezegd, "gij wilt van West-Vlaanderen het Pruisen maken van het Grootbourgondisch rijk? Akkoord!... Maar, zo ge in onze provincie de joden de duivel wilt aandoen, zult ge moeten beginnen met er enkele uit de Jordaan in te voeren, want voor zover ik weet wonen er thans slechts twéé...” O, heeft hij mij geantwoord: "Gravin, er bestaat ook een categorie van Wertvolle Juden, onder wie ik u als de sympathiekste beschouw..."

Raymond Brulez ‘Gelukkig en vol droefenis' door Joris van Parys, Antwerpen, Houtekiet, 2015, p. 227-228. Dit citaat zou komen uit Het mirakel der rozen, het laatste deel van Mijn woningen, bij de machtsdroom van haar protégé Joris van Severen (aldus de biograaf in deze mooie biografie op p. 227).

Jaargang	Auteur	Leden- prijs	Niet-leden
jaarboek 3 - 1999 272 pagina’s	Luc Pauwels, De ideologische evolutie van Joris van Severen	20 €	25 €
jaarboek 4 - 2000		10 €	15 €
jaarboek 5 - 2001		10 €	15 €
jaarboek 6 - 2002		10 €	15 €
jaarboek 7 - 2003		10 €	15€
jaarboek 8 - 2004		10 €	15 €
jaarboek 9 – 2005 Oorlogsdagboek 536 pagina’s	Joris van Severen, Die vervloekte Oorlog	25 €	35 €
jaarboek 12 - 2008		15 €	20
jaarboek 13 – 2009		15 €	20 €
jaarboek 14 - 2010		15 €	20 €
jaarboek 15 - 2011		15 €	20 €
Jaarboek 16 - 2012		20 €	25 €
Jaarboek 17 - 2013		20 €	25 €
Jaarboek 18 – 2014 Album Grote Fotobiografie	M. Cailliau & P.J. Verstraete	55 €	65 €
Jaarboek 19 - 2015		29 €	35 €